Saturday, December 11, 2010

Drew Neemia e miere ahau i te ngakau mo te In Cola Xmas in the Park 2010


Ko te Pire o te Takutaimoana ko te wahi o te Takutaimoana arā te Marine Coastal Bill

Kaare au te tino mohio o tēnei pire, i whakaarohia, he momo whakanekehanga ki mua i pa ana ki ngā torangapū o te takutaimoana, no reira he aha te ngako o tēnei pire, o tēnei ture hoki?  He aha te whakamāramatanga o te ture i runga i a tātou te Iwi Māori.  Ka heke mai he tau hou, ka heke mai he pire hou.  Kei a tatou nga kaitorangapu me pehea ou ratou whakaaro o tēnei pire.
E kitea kē tetahi tangata e ruaki ki te kitea o te takutai moana pire, nō reira pehea a tatou Ngai Iwi Māori i te whakautu o tēnei ruakitanga o te Pakeha, ka haere ki te United Nations hei whakahaerehia i te pire o tēnei ture.
Ko tēnei whakautu nekehanga o te pōna, he pakaritanga e rere ana mai te kaituhi, te kamupene o te Niupēpa "The Marlborough Xpress".
Ko tētahi whainga o tēnei pire hei whakapiki ake i te raruraru o te pire o te Pāti Reipa arā ko te Takautai Moana Seabed and Foreshore.
Ko Tom Morrison te koromatua o tēnei rohe a Marlborough te tangata i pūpu ake tēnei raru ki te ao.  Ko te awangawanga o ēnei tangata i mahi ana i roto i te ao o Tangaroa, e pa ana i te kare a roto te whakaitihia o te tangata tauiwi e pa ana ki te tango kai o tēnei rohe, na, ka peehi rawa te katoa o te motu hei hoopu i te kai o Tangaroa.
Ara, ko tēnei te taake hei raruraru  ai i te timatanga ko wai, no wai o ngā tangata ka taea te tango i te kai a Tangaroa.  E hiahia ana nga tauiwi kaare ratou i whanau mai nei i Aotearoa nei, engari ratou e hiahia ana i te hua mai o ngā kai e hoko atu.
Ko te take e whakaatu atu ki Ngai Iwi Maori hei whakatō i to mana hei ahei ana koe i te tango i te kaimoana Tangaroa.  Ā ka taea e koe i te taunakihia i te mana whenua o te rohe o te Takutai Moana a ake ne pea ka taea e koe i te mahi.  Kaare koe i taunakihia mai tēnei marae mai tēnei rohe ā he tāke.
Kei te rangona i te karere a te Pāti Reipa i te tango ta ratou tunga o tēnei Pire he whai whakaaro o ratou tu o tēnei taake.  E panuihia i te tautoko a te Maori Pāti i te tango tautoko mo tēnei Pire, ka taka tēnei pire, ka waiho.
Ka tapiri ki tēnei karere o te Takutai, he whai whakaaro o tērā o te tangata Tākuta Hugh Barr ka puta mai te raruraru o te Pakeha ka taea te Tauiwi ka tu mo te e4 miniti kē, ka hoki ki te taha o te Māori ratou ka taea ka ahei i te tū mo te wa roa.  E hoha pea tēnei tangata i te hakarongo i tēnei tāke o te Māori.

Anei ko tēnei te ngako o te pire:

  • Ka waiho i te Karauna te mana whakahaere o te Takutai Moana na ma te mana whenua ka taea i te haerehia o te Takutai
  • Ka ahei i te Iwi ka tono mo te mana whakahaere o te Takutai Moana, me ma te Minita o te Takutai ka ahei i te mana whakahaere
  • Ka ahei e te Iwi Mana haere i te whakato ngā rohe tata atu i te wahanga o te Takutai e to ana
  • Ka ahei i te mana o te Takutai engari horekau he whenua e pa ki te Takutai engari he wahi o mua o te mana whakahaere
  • Ka ahei i te rahui o etahi wahi
He pire tino whakahirahira i tēnei wa ko ērā o nga mana motuhaketanga o ngai Iwi o Aotearoa.  Ka ahei i te komiti i te whakaroaroa te wa mo te tino whakaaetanga o ngai Iwi katoa e ki mai a Tākuta Barr.